Α, το θρυλικό “cheat meal”! Η μέρα που οι δήθεν πειθαρχημένοι στρατιώτες της διατροφής ξεφεύγουν από τις αλυσίδες τους για να καταβροχθίσουν ό,τι βρουν μπροστά τους, σαν να πρόκειται για τη μοναδική τους ευκαιρία να δοκιμάσουν γεύσεις προτού επιστρέψουν στη διατροφική τους φυλακή. Ένα πανηγύρι αυτο-κοροϊδίας, μια κωμικοτραγική παρωδία αυτοελέγχου που βασίζεται στην παρανοϊκή ιδέα ότι η διατροφή είναι ένα συνεχές βασανιστήριο και το φαγητό ένα πεδίο μάχης όπου ή νικάς ή χάνεις.
Ποιος εφηύρε αυτή την παράνοια; Κάποιος διατροφικός δυνάστης ή μήπως ένας γκουρού του fitness που ήθελε να μας κάνει να νιώθουμε διαρκώς ενοχές; Το “cheat meal” είναι η απόλυτη παγίδα για τους αφελείς που πιστεύουν ότι μπορούν να ξεγελάσουν το σώμα τους, αλλά τελικά δεν ξεγελούν τίποτα και κανέναν. Αντί να δούμε τη διατροφή ως μια ισορροπημένη, μακροχρόνια σχέση με το φαγητό, τη μετατρέπουμε σε ένα σκληρό παιχνίδι επιβίωσης, όπου κάθε μπουκιά είναι είτε αμαρτία είτε θρίαμβος.
Και το πιο αστείο; Αυτοί που έχουν κολλήσει σε αυτό το μοτίβο ζουν για την καταραμένη μέρα του cheat meal. Μέρες ολόκληρες τρώνε σαν ρομπότ, μετράνε θερμίδες, ζυγίζουν το κάθε γραμμάριο, στερούνται, υποφέρουν. Και μετά, την αποφράδα ημέρα της «ελευθερίας», καταβροχθίζουν τα πάντα με μια μανία που αγγίζει τα όρια της υστερίας. Μπέργκερ, πίτσες, παγωτά, σοκολάτες – λες και πρόκειται για το τελευταίο τους γεύμα πριν την εκτέλεση. Και φυσικά, μετά έρχονται οι ενοχές, το φούσκωμα, το στομάχι που γουργουρίζει από αγανάκτηση, και η επιστροφή στη φυλακή της “καθαρής” διατροφής. Ένας φαύλος κύκλος αυτοτιμωρίας και υπερβολής.
Ας είμαστε ειλικρινείς: το cheat meal δεν είναι τίποτα άλλο από μια βολική δικαιολογία για να συνεχίσεις να αντιμετωπίζεις το φαγητό σαν εχθρό. Σου δίνει την ψευδαίσθηση της ελευθερίας, ενώ στην πραγματικότητα σε κρατάει δέσμιο μιας νοοτροπίας που βλέπει την απόλαυση ως κάτι απαγορευμένο. Είναι ένας φτωχός τρόπος να προσπαθείς να συνδυάσεις δύο ασύμβατες έννοιες: την πειθαρχία και την αχαλίνωτη κατανάλωση. Και τελικά, είναι ένας μηχανισμός που διαιωνίζει τη νοσηρή σχέση πολλών ανθρώπων με το φαγητό.
Ξέρεις τι είναι πραγματικά επαναστατικό; Να σταματήσεις να χρειάζεσαι cheat meal. Να μην νιώθεις την ανάγκη να «κλέψεις» επειδή δεν υπάρχει κανένας κανόνας που σε καταπιέζει. Να τρως ισορροπημένα και να απολαμβάνεις το φαγητό κάθε μέρα, χωρίς να χρειάζεται να γίνεσαι γουρούνι μία φορά την εβδομάδα και καλόγερος τις υπόλοιπες. Να σταματήσεις να δαιμονοποιείς τις θερμίδες, τους υδατάνθρακες και τα λίπη και να μάθεις να ακούς το σώμα σου αντί να ακολουθείς τυφλά μια νοοτροπία περιορισμού και ανταμοιβής.
Το αληθινό μυστικό δεν είναι να γίνεις σκλάβος ενός προγράμματος που σου επιτρέπει να “ξεφεύγεις” μια φορά στο τόσο, αλλά να αποκτήσεις μια φυσική, χαλαρή σχέση με το φαγητό. Αν τρως καλά στην καθημερινότητά σου, αν επιτρέπεις στον εαυτό σου μικρές απολαύσεις χωρίς να τις βαφτίζεις “αμαρτίες”, δεν θα χρειάζεσαι cheat meal γιατί δεν θα αισθάνεσαι φυλακισμένος. Δεν θα νιώθεις την ανάγκη να εκραγείς επειδή η διατροφή σου δεν θα είναι μια διαρκής καταπίεση.
Και το χειρότερο είναι ότι αυτή η μανία έχει γίνει εμπορικό προϊόν. Φίτνες γκουρού, διαιτολόγοι και Instagram “ειδικοί” πουλάνε προγράμματα με cheat meals, σαν να είναι κάποιο μυστικό των επιτυχημένων. Κάποιοι μάλιστα το παρουσιάζουν ως επιβράβευση – “ήσουν καλός σκύλος όλη την εβδομάδα, πάρε τώρα το μπισκότο σου!”. Αν αυτό δεν είναι προσβολή στη νοημοσύνη μας, τότε τι είναι;
Λοιπόν, ας τελειώνουμε με αυτή την κωμωδία. Αν θέλεις να φας πίτσα, φάε πίτσα. Αν θέλεις να φας σαλάτα, φάε σαλάτα. Μάθε να ακούς το σώμα σου, όχι να το τιμωρείς και να το ανταμείβεις εναλλάξ σαν να είναι ανόητο. Το φαγητό είναι απόλαυση, καύσιμο, κοινωνική εμπειρία – όχι πεδίο μάχης. Και σίγουρα δεν είναι κάτι από το οποίο πρέπει να “κλέψεις” για να νιώσεις ζωντανός.
