Όπως σας υποσχέθηκα, η απόδραση μας στην Σκύρο συνεχίστηκε για 7 μέρες. Ένα τόσο φιλόξενο νησί που δεν θέλαμε να περνάνε οι μέρες. Είδαμε και πανσέληνο και απολαύσαμε τις βόλτες μας στα γραφικά σοκάκια του νησιού.
Όμορφη αρχιτεκτονική και σπίτια τόσο προσεγμένα. Ας μιλήσουμε όμως λίγο για την αρχιτεκτονική της.
Η Σκύρος και η αρχιτεκτονική της
Η πρωτεύουσα του νησιού είναι η Χώρα ή Χωριό ή Σκύρος, η οποία βρίσκεται στο βόρειο-ανατολικό τμήμα του νησιού προς το Αιγαίο πέλαγος. Όμοροι οικισμοί της Χώρας είναι τα Μαγαζιά, ο Μώλος, τα Γυρίσματα και τα Πουριά, οι οποίοι εκτείνονται στα επίπεδα βόρεια της πρωτεύουσας προς τη θάλασσα. Στη βόρεια ακτή, νοτιότερα από τη Χώρα βρίσκονται επίσης οι οικισμοί Ασπούς και Αχίλλι, ενώ στο βόρειο τμήμα του νησιού υπάρχουν επίσης οι οικισμοί Τραχύ, όπου βρίσκεται και το αεροδρόμιο της Σκύρου, και η Ατσίτσα, στις δυτικές ακτές. Το βασικό λιμάνι είναι η Λιναριά, στη νοτιοδυτική ακτή στον ομώνυμο όρμο, από όπου και το νησί συνδέεται ακτοπλοϊκά με την υπόλοιπη Ελλάδα. Στον διπλανό όρμο εκτείνεται ο οικισμός Αχερούνες και δυτικότερα ο Πεύκος. Ανατολικά της Λιναριάς βρίσκεται ο οικισμός Καλαμίτσα, στον ομώνυμο όρμο.
Τα σπίτια της Σκύρου είναι ορθογώνια, με τις ελεύθερες επιφάνειες εξωτερικά και εσωτερικά περασμένες με λευκό ασβέστη. Το αρχοντικά διαφέρουν από τα υπόλοιπα σπίτια στην οικοσκευή και το μεγαλύτερο μέγεθος. Τα σπίτια είναι πέτρινα, ενώ το ξύλο χρησιμοποιείται για την κατασκευή της σκεπής και άλλες ξύλινες κατασκευές. Έχουν ρηχά θεμέλια και όπου είναι απαραίτητο ενισχύονται από αντηρίδες. Η οροφή, γνωστή ως δώμα ή λιάκος είναι σκουρόχρωμη, στρωμμένη με μελάγκι. Η κατασκευή της άρχιζε με την τοποθέτηση του ξύλινου στύλου στο κέντρο του σπιτίου μέσα σε ειδικό πωρόλιθο για να μη σαπίζει. Στην κορυφή του στύλου βρίσκεται το προσκεφάλι, πάνω στο οποίο ισορροπεί το κορφάρι. Στην συνέχεια τοποθετούνται κάθετα στο κορφάρι τα δοκάρια σε απόσταση 40 εκατοστών το ένα από τα άλλο. Μετά λαμβάνει χώρα το καλάμωμα, η τοποθέτηση της καλαμωτής. Σπάνια τοποθετούσαν σανίδες στην οροφή εσωτερικά. Πάνω από την καλαμωτή τοποθετείται το σαμάκι, λεπτά ξεριά καλάμια, βούρλα ή λυγαριές με τα φύλλα τους πάχους 25 εκατοστών, και από πάνω της τοποθετούνταν ξερά φύκια, γνωστά ως κόμμος. Πάνω στον κόμμο τοποθετούνταν χώρα πάχους 5-7 εκατοστών, δημιουργώντας κλίση στο λιάκο, προς την υδρορροή, γνωστή ως ρίχτης. Τέλος, από πάνω τοποθετούταν το μελάγκι, το οποίο ανανεωνόταν κάθε τρία χρόνια. Στο εσωτερικό του σπιτιού, όπου το επέτρεπε το ύψος του, βρίσκεται ο μπουλμές, ένα ξύλινο διακοσμημένο διαχωριστικό ύψους 1,8 μέτρων, το οποίο καλύπτει το κάτω μισό του στύλου. Ο μπουλμές απομονώνει ένα τμήμα του σπιτιού, ενώ διαθέτει ξύλινο διάπεδο, δημιουργώντας ημιόροφο. Στην κορυφή του μπουλμέ βρίσκονται ξύλινα κάγγελα ή φρίζα, δημιουργώντας χαμηλό στηθαίο. Γύρω από το υπόλοιπο άνοιγμα υπάρχει ξύλινη κορνίζα. Ένα λεπτό οριζόντιο δοκάρι, η κόρδα, βρίσκεται λίγο πάνω από το μέσο του ανοίγματος, και χρησιμοποιούνται για να κρεμιούνται αντικείμενα καθημερινής χρήσης ή στολίδια. Ο μπουλμές χωρίζει το εσωτερικό της οικίας σε τρεις χώρους, οι οποίοι είχαν διαφορετική λειτουργία. Στο υπερυψωμένο δωμάτιο, γνωστό ως σοφάς, βρισκόταν η κρεβατοκάμαρα. Η πρόσβαση στο σοφά γίνεται με ξύλινη σκάλα (γνωστή ως ασκάλα) από το υπόλοιπο σπίτι ή το αποκρέβατο. Ο απομονωμένος χώρος από κάτω, το αποκρέβατο, ήταν η αποθήκη τροφίμων και μαγειρείο, με έμμεσο φωτισμό και στα αρχοντικά είχε και τζάκι. Ο υπόλοιπος χώρος είναι γνωστό μεγάλη σάλα ή σπίτι και είχε πολλαπλές χρήσεις. Εκεί βρισκόταν το τζάκι, με καμινάδα κωνικού σχήματος. Εξωτερικά η καμινάδα καλύπτεται από ένα πυθάρι, γνωστό ως κολυπτές. Στους τοίχους βρίσκονται εντοιχισμένα ντουλάπια και ράφια. Από κάτω από τα ράφια βρίσκονται καρφιά από τα οποία κρέμονται βαρύτερα σκεύη, τα οποία είναι γνωστά ως αλώνη ή αλούνη. Κινητά έπιπλα στο εσωτερικό του σπιτιού περιλαμβάνουν τη κρεβατσούλα (μικρός καναπές), το πάγκο, κασέλες, το τριπόδι, μικρές καρέκλες, το τραπέζι και το τραπεζάκι. Ας αφήσουμε όμως την αρχιτεκτονική κατά μέρος και ας σας συστήσω τις απίστευτες τυρόπιτες του Μήτσου. Θα τον βρείτε στην πάνω μεριά της χώρας. Ένας παραδοσιακός φούρνος που βγάζει μόνο τυρόπιτα, λουκανικόπιτα και μπουγάτσα. Απολαύστε τα πρωινά σας συντροφιά με έναν ελληνικό παραδοσιακό καφέ και μοιράστε καλημέρες στους κατοίκους του νησιού. Αποχωρήσαμε από το νησί με τις καλύτερες εντυπώσεις και σας το συστήνω ανεπιφύλακτα, έστω και για ένα τριήμερο!
